| |
| |
| |
1 Christus vergelijckt hemselven by eenen wijnstock, ende sijne discipelen by de rancken, die in hem blijvende, door hem vele vruchten voort brengen. 9 Betuyght van sijne bysondere liefde tegen haer, ende vermaentse tot onderhoudinge sijner geboden, ende onderlinge liefde. 13 welcke sijne liefde hy daer mede betoont, dat hy sijn leven voor haer stelt. 14 ende haer sijne vrienden ende uytverkorene noemt. 18 Troostse tegen den haet der werelt met sijn eygen exempel. 22 Toont dat door sijn woort ende wercken den Ioden alle voorwendinge van onschult benomen is. 26 ende dat den Heyligen Geest van hem sal getuygen, ende sy Apostelen mede.
| |
1
1 ICk ben de ware wijnstock, ende mijn Vader is de 2 lantman.
| |
2
a 3 Alle rancke die in my geen 4 vrucht [kolom] en draeght, die 5 neemt hy wech: ende alle die vrucht draeght, die 6 reynight hy, op dat sy meer vrucht drage.
| |
3
b Ghylieden zijt nu 7 reyn, om het woort, dat ick tot u 8 gesproken hebbe.
| |
4
9 Blijvet in my, ende 10 ick in u. Gelijckerwijs de rancke geen vrucht en kan dragen 11 van haer selven, soo sy niet in den wijnstock en blijft: alsoo oock ghy niet, soo ghy in my niet en blijvet.
| |
5
Ick ben de wijnstock, [ende] ghy de rancken: die in my blijft, ende ick in hem, die draeght veel vrucht: want 12 sonder my, en kondt ghy 13 niets doen.
| |
6
c Soo yemant in my niet en blijft, d die is 14 buyten geworpen gelijckerwijs 15 de rancke, ende 16 is verdorret: ende men 17 vergadert deselve, ende men werptse in het 18 vyer, ende sy worden verbrant.
| |
7
Indien ghy in my blijvet, ende mijne woorden 19 in u blijven, e soo 20 wat ghy wilt, sult ghy 21 begeeren, ende het sal u geschieden.
| |
8
Hier in is mijn Vader verheerlickt, dat ghy veel 22 vrucht draeght: ende ghy sult mijne discipelen 23 zijn.
| |
9
Gelijckerwijs de Vader my lief gehadt heeft, hebbe ick oock u lief gehadt: blijft in dese 24 mijne liefde.
| |
10
f Indien ghy mijne geboden 25 bewaert, soo sult ghy in mijne liefde blijven: gelijckerwijs ick de geboden mijns Vaders bewaert hebbe, ende blijve in sijne liefde.
| |
11
Dese dingen hebbe ick tot u gesproken, op dat 26 mijne blijdtschap in u 27 blijve, ende 28 uwe blijdtschap 29 vervult werde.
| |
12
g Dit is mijn 30 gebodt, dat ghy malkanderen lief hebt, gelijckerwijs ick u lief gehadt hebbe.
| |
13
h Niemant en heeft meerder liefde als dese, dat yemant 31 sijn leven 32 sette voor sijne vrienden.
| |
14
33 i Ghy zijt mijne vrienden, soo ghy doet wat ick u gebiede.
| |
15
Ick en 34 heete u niet meer dienstknechten: want de dienstknecht 35 en weet niet wat sijn heere 36 doet: maer ick hebbe u vrienden genoemt, k want al wat ick van mijnen Vader 37 gehoort hebbe, [dat] hebbe ick u bekent gemaeckt.
| |
16
l Ghy en hebt my niet 38 uytverkoren, maer ick hebbe u 39 uytverkoren, ende ick hebbe u 40 gestelt m dat ghy soudt 41 henen gaen ende vrucht dragen, ende [dat] uwe vrucht blijve: op dat soo 42 wat ghy van den Vader begeeren sult in mijnen name, hy u [dat] geve.
| |
17
Dit gebiede ick u, 43 op dat ghy malkanderen lief hebt.
| |
18
n Indien u 44 de werelt haet, soo 45 weet dat sy my 46 eer dan u gehaet heeft.
| |
19
o Indien ghy 47 van de werelt waert, soo soude de werelt 48 het hare lief hebben: | |
| |
Doch om dat ghy 49 van de werelt niet en zijt, maer ick u uyt de werelt hebbe 50 uytverkoren, daerom haet u de werelt.
| |
20
Gedenckt des woorts dat ick u 51 geseght hebbe, p Een dienstknecht en is niet meerder dan sijn heere. q Indien sy my vervolght hebben, sy sullen oock u vervolgen: indien sy mijn woort bewaert hebben, sy sullen oock het uwe bewaren.
| |
21
r Maer alle 52 dese dingen sullen sy doen 53 om mijns naems wille, om dat sy hem niet en kennen 54 die my gesonden heeft.
| |
22
s Indien ick niet gekomen en ware, ende tot haer gesproken en hadde, sy en hadden 55 geen sonde: maer nu en hebben sy 56 geen voorwendsel voor hare sonde.
| |
23
Die my haet, die haet oock mijnen Vader.
| |
24
t Indien ick 57 de wercken onder haer niet en hadde gedaen, die 58 niemant anders gedaen en heeft, sy en hadden 59 geen sonde: maer nu hebben syse gesien, ende beyde my ende mijnen Vader gehaet.
| |
25
Maer [dit geschiet] op dat het woort vervult worde, dat in hare 60 wet geschreven is, v Sy hebben my 61 sonder oorsake gehaet.
| |
26
x Maer wanneer de Trooster sal gekomen zijn, y dien 62 ick u senden sal van den Vader, [namelick] de Geest der waerheyt, die van den Vader 63 uytgaet, die sal van my 64 getuygen.
| |
27
z Ende ghy sult oock 65 getuygen, want ghy zijt van den 66 beginne met my geweest.
|
-
1
- Dat is, ick mach met waerheyt by een wijnstock vergeleken worden, mijn Vader by eenen wijngardenier, ende ghy mijne discipelen by wijnrancken, vers 5. Het schijnt dat Christus in het uytgaen, eenige wijngaerden voorby ofte doorgaende, oorsake daer uyt genomen heeft dese gelijckenisse voor te stellen: gelijck hy meermaels gedaen heeft, by dergelijcke gelegentheden. siet Ioan. 4. versen 10, 32, 35.
-
2
- D. de wijngaerdenier, die my daer toe geordineert, ende gelijck als geplant heeft, ende die de rancken besnoeyt, ende daer op acht heeft.
-
3
- Gr. alle rancke in my geen vrucht dragende, D. een yegelick die my uyterlick alleen belijdt, ende evenwel van herten niet en gelooft.
-
4
- Namelick, des geloofs in sijn leven niet voort en brenght.
-
5
- D. hy snijtse af, ende werptse uyt sijne gemeenschap.
-
6
- D. hy suyvertse, namelick, door sijn woort ende Geest, ende oock door kruys ende lijden.
-
7
- Ofte, reyn door het woort, Dat is, gereynight.
-
8
- Namelick, ende ghy met waren geloove hebt aengenomen.
-
9
- Namelick, met waren geloove my stantvastelick aenhangende.
-
10
- D. ick sal in u blijven: ende volgens dien u meer ende meer mededeelen het sap des geestelicken levens, om te konnen vruchten voortbrengen.
-
11
- D. uyt hare eygen kracht ofte nature.
-
12
- D. van my afgesondert zijnde, ofte sonder mijne kracht.
-
13
- Gr. niet yets, dat is, gantschelick niet, Namelick, dat ter saligheyt vereyscht wort.
-
d
- Matth. 3.10. ende 7.19. Coloss. 1.23.
-
14
- Namelick, buyten den wijngaert, dat is, buyten de gemeenschap der ware geloovige.
-
15
- D. de onvruchtbare rancke.
-
16
- D. van de geestelicke gaven meer ende meer ontbloot, 2.Petr. 2.20.
-
17
- Dese vergaderinge sal geschieden door de Engelen, Matth. 13.41. uyt alle hoecken der werelt.
-
18
- Daer door wort afgebeelt het helsche vyer.
-
19
- Dat is, indien ghy mijner geboden niet alleen gedachtigh zijt, maer deselve oock geduerighlick onderhoudt, 1.Ioan. cap. 3. versen 21, 22.
-
e
- Ierem. 29.12. Matth. 7.7. ende 21.22. Marc. 11.24. Luce 11.9. Ioan. 14.13. ende 16.24. Iacob. 1.5. 1.Ioan. 3.22. ende 5.14.
-
20
- Namelick, tot uwen troost ofte saligheyt noodigh.
-
21
- Ofte, bidden, Namel. na Godes wille, 1.Ioan. 5.14.
-
22
- Namelick, des geloofs, welcke zijn de goede wercken daer door Godt vereert wort, Matth. 5. vers 16. Rom. 6.4.
-
23
- D. metter daet betoonen, dat ghy het zijt, Ioan. 13.35.
-
24
- Namelick, die ick u toedrage.
-
f
- Ioan. 14.15, 21, 23. 1.Ioan. 5.3.
-
26
- D. daer mede ick over u verblijdt ben.
-
27
- Dat is, niet vermindert ofte verandert worde, maer dat ick my over u altijt mach verblijden.
-
28
- D. daer mede ghy u in my verheught, als in uwen Salighmaker, Ioan. 17. vers 13. 1.Petr. 1.8, 9.
-
29
- D. meer ende meer toeneme, ende hier na volkomen werde.
-
g
- Lev. 19.18. Matth. 22.39. Ioan. 13.34. Ephes. 5.2. 1.Thess. 4.9. 1.Petr. 4.8. 1.Ioan. 3.23. ende 4.21.
-
30
- Namelick, het welck ick u voornamelick wil bevolen ofte ingeprent hebben.
-
h
- Rom. 5.7. Ephes. 5.2. 1.Ioan. 3.16.
-
32
- Dat is, vrywillighlick over geve.
-
33
- D. ghy sult in mijne vrientschap blijven.
-
i
- Matth. 12.50. 2.Cor. 5.16. Galat. 5.6. ende 6.15. Coloss. 3.11.
-
34
- Gr. segge: Dat is, ick en houde u voortaen niet als dienstknechten alleen, maer oock als vrienden.
-
35
- Dat is, en pleeght niet te weten.
-
36
- Dat is, voor heeft te doen: alsoo de heeren hare secreten niet en plegen aen hare dienstknechten te openbaren.
-
37
- D. al wat my van den Vader bevolen is den menschen tot hare saligheyt te leeren ende openbaren.
-
l
- Ioan. 13.18. Ephes. 1.4.
-
38
- Namelick, eerst, om uwen Heere ende Salighmaker te zijn.
-
39
- Namelick, uyt de werelt om mijne vrienden te zijn, ende saligh te maken, vers 19.
-
40
- Dat is, daer toe geroepen.
-
m
- Matth. 28.19. Marc. 16.15. Coloss. 1.6.
-
41
- Namelick, door de gantsche werelt, om met leeren ende goede exempelen de menschen te bekeeren.
-
42
- Namelick, noodigh ende dienstigh tot voortbrenginge deser vruchten.
-
44
- Dat is, de wereltsche menschen.
-
46
- Ofte, den eersten, Dat is, den oversten van u-lieden.
-
o
- Ioan. 17.14. Galat. 1.10.
-
48
- Gr. het eygene, D. dat haer eygen is, ofte gelijck is.
-
50
- D. afgesondert om my gelijck te zijn, ende my te volgen, Rom. 8.29.
-
51
- Namel. te voren, Ioan. 13.16.
-
p
- Matth. 10.24. Luce 6.40. Ioan. 13.16.
-
q
- Matth. 24.9. Ioan. 16.2.
-
r
- Matth. 10.22. Ioan. 16.3.
-
52
- Namel. haten, vervolgen, ’t woort verachten.
-
53
- D. uyt haet van my ende mijne leere.
-
55
- D. soo swaren sonde niet, als sy nu hebben: maer souden haer eenighsins op hare onwetenheyt konnen ontschuldigen, Ioan. 9. vers 41.
-
56
- Ofte, geenen deckmantel.
-
57
- D. de wonderwercken, ofte mirakelen.
-
58
- Namelick, der gene die haer uytgegeven hebben voor den Messias: of, oock selfs niet der vorige Propheten.
-
59
- Gelijck te voren vers 22.
-
60
- Dat is, in de schriften des Ouden Testaments, gelijck Ioan. 10.34. want dit staet geschreven in den Psalm 35.19. ende 69.5. ’t welck van David als een voorbeelt Christi geseght zijnde, in Christo vervult wort.
-
v
- Psalm 35.19. ende 69.5.
-
x
- Ioan. 14.26. ende 16.7. Actor. 5.32.
-
62
- Namel. als de eenighgeboren Sone Godts, wiens Geest hy oock is ende genaemt wort, Rom. 8. vers 9. Galat. cap. 4. vers 6.
-
63
- Namelick, soo ten aensien sijns persoons, welckers eygenschap is van den Vader ende van den Sone van eeuwigheyt uyt te gaen, als ten aensien van sijne kracht ende werckinge.
-
64
- Namelick, door sijne wonderbaerlicke gaven, ende inwendige overtuyginge, dat ick de ware Salighmaker ben.
-
z
- Actor. 1.8, 21. ende 5.32.
-
65
- Namelick, met uwe leere, ende wonderwercken, die ghy in mijnen name doen sult.
-
66
- Namel. mijnes predick-ampts, Matth. cap. 4. versen 17, 18. hebt ghy mijne leere gehoort, ende mijne wonderwercken gesien.
|